آیا این امکان وجود دارد در آینده ای نه چندان دور، ایران که یکی از بزرگترین صادرکنندگان حامل هاي انرژي است، به یک واردکننده انرژي تبدیل شود؟

تا چه میزان مدیریت انرژی می تواند در این پدیده سهیم باشد؟ آیا مدیریت انرژی می تواند سبب بهبود شرایط  اقتصادی کشور شود؟ رونق اقتصادی چه تاثیری در جذب گردشگر و توسعه صنعت توریسم دارد؟

 اتلاف انرژی

در عصر حاضر، رشد جمعیت سبب مصرف سرسام آور انرژی در جهان شده است. این افزایش از یک طرف نشان دهنده رشد اقتصادی و به گردش افتادن بیشتر چرخ های صنعت است، اما از طرف دیگر به دلیل قیمت ارزان انرژی، صاحبان صنایع ومصرف کنندگان آن در پی صرفه جویی از این نعمت بزرگ  نبوده اند.

به تبع اثرات سوء بر محیط زیست، گرم شدن زمین و… از نتایج افزایش مصرف بی رویه انرژی است. براساس آمار، شرایط کنونی ایران با جمعیتی در حدود 80 میلیون نفر، معادل کشوري با جمعیت یک میلیارد نفر انرژي مصرف میکند.

 به همین جهت توجه و اهمیت بخشیدن به موضوع بهینه سازی مصرف انرژی از دو منظر قابل توجه است:

1- اثرات مخرب بر محیط زیست با کاهش گازهای گلخانه ای

2- کاهش هزینه هاي مصرفی و توانمندسازي اقتصاد کشور در راستاي اهداف مستقیم اقتصاد ملی

هرچند رویکرد کاهش مصرف انرژي در ایران غالبا بر اساس نگرش اقتصادي صورت گرفته است اما نتایج مثبت زیست محیطی حاصل از این اقدام، می تواند سبب  توجه بیشتری به کاهش میزان مصرف انرژي باشد.

نکته قابل توجه این است که بیشترین میزان اتلاف انرژي مربوط به بخش ساختمان است. این انرژی را می توان حاصل جمع انرژي مصرفی در سیستم تهویه مطبوع، سیستم آبگرم مصرفی، سیستم روشنایی، تجهیزات برقی، وسایل آشپزي، یخچالها و سایر موارد دانست.

تاثیر طراحی معماری در بهینه مصرف انرژی

بنابراین هر تصمیم در فاز طراحی معماري، تاثیر قابل توجهی بر رفتار انرژي ساختمان و به تبع میزان مصرف انرژي آن خواهد داشت.

به همین منظور کشورهای توسعه یافته از جمله آلمان و سوئد جهت جلوگیری از هدر رفت انرژی از قوانین خاصی در امر ساختمان سازی استفاده می کنند، به طوری که توانسته اند 30درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کنند.

ایران که از جمله کشورهای پرمصرف انرژي در جهان شناخته شده است، چنانچه در راستاي اصلاح الگوي انرژي قدمی برندارد ، ادامه این روند علاوه بر ایجاد تبعات زیست محیطی می تواند بحران هایی بسیار جدي بر پیکره اقتصاد داشته باشد.

مدیریت انرژی با فناوری

به همین منظور مدیریت انرژی متشکل از برنامه ریزی، سازمان دهی، هدایت و نظارت  جهت رسیدن به مصرف بهینه انرژی، به گونه ای که سیستم از  فناوری های نوین استفاده کند و سطح خدمات سیستم نیز کاهش نیابد می تواند منجر به کاهش انرژی و هزینه های مربوطه شود.

با توجه به روند کنونی، می توان دریافت که به دلیل رشد نرخ مصرف انرژي نسبت به نرخ تولید آن، در آینده اي بسیار نزدیک میزان مصرف انرژي در کشور از میزان تولید آن فراتر رفته و کشور ما را با مشکل کمبود انرژی مواجه خواهد کرد.

این وضعیت تهدیدي جدي براي کشور محسوب میشود، چراکه وقوع چنین اتفاقی، به معناي قطع درآمدهاي نفتی و گازي کشور از یک سو و نیاز کشور به پرداخت مبالغ هنگفت براي خرید سوخت مورد نیاز است. روشن است کاهش مصرف انرژی سبب کاهش هزینه های بیهوده و گزاف و رشد اقتصادی خواهد شد.

بنابراین در نظر گرفتن اصول مصرف بهینه و حداقلی انرژی از سوخت های فسیلی در ساختمان و جایگزین کردن آن با تکنولوژی روز می تواند منجر به ذخیره بخش قابل توجهی از حجم انرژی تولیدی کشور شود.

حال در کشور ما تا چه اندازه به این موضوع اهمیت داده می شود؟

نگارش :مهندس مصطفی سلطانمحمدی

مهندس علی اکبر ودایع خیری