در حال حاضر طراحان با توجه به کاهش ذخیره سوخت های فسیلی و آلودگی های ایجاده شده ناشی از مصرف بی رویه آنان بر آن شده اند تا راهکارهایی جهت استفاده بهینه از منابع انرژی ارائه دهند.

بدین منظور بررسی سیستم های گرمایشی و سرمایشی در بناهای قدیمی در این امر کمک بسیار بزرگی برای طراحان است و راه حل های جدیدی را با توجه به موقعیت فعلی به آنان می دهد.

در این رابطه می توان انواع سیستم های گرمایش و سرمایش ایستا را مورد توجه و بررسی قرار داد که مطابق جدول زیر دسته بندی می شوند.

انواع سامانه های ایستا

در ادامه به برخی از این سامانه های سرمایشی می پردازیم:

1-  سرمایش از طریق تهویه

در این روش جابجایی هوا با افزایش تبخیر منجر به خنک شدن هوای داخل می گردد.

باد و حرکت هوا در این روش یک سیستم دودکشی ایجاد می کند که هوای گرم درون بنا را با هوای خنک تر جابه جا می کند.

این روش شامل تهویه با نیروی باد، کلاهک تهویه باد، روش بام دو جداره و تهویه با اثر دودکشی است.

فاکتور تهویه در محدوه آسایش

2- سرمایش ایستای تبخیری

در این روش از طریق گرمای نهان قطرات آب با تبادل گرمای هوا در سطح مرطوب ایجاد سرمایش می شود و از این سیستم  به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم می توان استفاده کرد.

در مناطق گرم و خشک با رطوبت کمتر از 70 درصد و در هوایی که ظرفیت تبخیر بالایی دارد بیشتر استفاده می گردد؛ در تصویر زیر شرایط استفاده سرمایش تبخیری به روش مستقیم که به شرایط آسایش برسد نمایش داده شده که قسمت هاشور خورده حوزه آسایش است.

تاثیر سرمایش تبخیری در افزایش محدوده آسایش.

3- سرمایش تابشی

تشعشع شبانه از دیوارها و مصالح متراکم ساختمانی، که به صافی آسمان بستگی دارد، منجر به ایجاد سرمایش تابشی می شود. این روش نوعی از انتقال گرما از سطوح گرمتر به سطوح خنک اطراف می باشد.

4- سرمایش از طریق با اثر جرم

همان گونه که از اسم آن پیداست برای مخاطب تداعی کننده ظرفیت حرارتی ذخیره زمین است که منبع گرمای نامحدودی می باشد که می توان از آن برای ذخیره گرما استفاده نمود.

به طور کلی دمای خاک در عمق پایینتر از 6 متر، دو یا سه درجه بیشتر و یا تقریباً پایدار نسبت به میانگین دمای سالانه سطح زمین است. با افزایش عمق، نوسانات دمایی کاهش یافته و همچنین تاخیر زمانی در انتقال حرارت ایجاد می گردد.

با توجه به توضیحات داده شده از دمای ثابت زمین می توان برای خنک کردن بنا به دو روش مستقیم و غیر مستقیم استفاده نمود.

تماس مستقیم این گونه است که جداره ساختمان در زیر زمین کاملاً مدفون شده و در تماس غیر مستقیم به وسیله کانالهای حرارتی مدفون در زمین (تونلهای هوا) خنک می شود.

نمونه بارز این روش را می توان به استفاده از مصالح حرارتی در دیوارها اشاره کرد.

5- سرمایش از طریق رطوبت زدایی 

رطوبت زدایی از طریق دریافت رطوبت از بخار آب هوا است که در رطوبت های بالای 70 تا 80 درصد استفاده می شود.

در این روش از سه طریق به وسیله رقیق ساختن با استفاده از هوای خشک، تقطیر و خشک کنندگی، برای خارج ساختن بخار آب از هوای اتاق استفاده می شود.

تاثیر رطوبت زدایی در افزایش محدوه آسایش

نگارنده : معصومه سیمرغ